Psychoterapia Gestalt jest jednym z wiodących podejść w psychologii humanistycznej. Jej twórcą jest Frederik Salomon Perls.
Główne założenia terapii Gestalt:
„Tu i teraz”
Psychoterapia Gestalt stawia duży nacisk na “tu i teraz”, na obecną chwilę w kontakcie z terapeutą, na świadomość tego, czego aktualnie klient doświadcza.
Nie oznacza to, że przeszłość jest ignorowana przez psychoterapeutów Gestalt. Analizowana jest ona przez nich pod kątem tego, w jaki sposób jest ona doświadczana przez klienta w “tu i teraz”.
Relacja
Czynnikiem leczącym, mającym najważniejsze znaczenie w pracy terapeutycznej jest kontakt pomiędzy terapeutą a klientem i budująca się podczas terapii relacja, oparta na zaufaniu, szacunku i autentyczności. Terapeuta towarzyszy klientowi, jest uważny na niego, zaciekawiony swoim rozmówcą, jego światem i unikatowym doświadczeniem.
Poszerzanie świadomości
Świadomość jest kluczowa w psychoterapii Gestalt. W procesie terapeutycznym klient poszerza swoją świadomość na temat tego kim jest. Uświadamia sobie, w jaki sposób kontaktuje się ze światem, co dzieje się w sferze jego emocji, uczuć, myśli, doznań fizycznych. W procesie tym klient również rozpoznaje swoje potrzeby.
Odpowiedzialność
Według terapeutów Gestalt, świadomość tego kim jestem, pozwala klientowi na dokonywanie świadomych wyborów i przejmowanie odpowiedzialność za własne życie. Dlatego celem terapii jest również spowodowanie, aby klient dokonywał świadomych i własnych wyborów, w oparciu o jego potrzeby, a poprzez to, krok po kroku stawał się odpowiedzialny za siebie i swoje życie.
Holistyczna perspektywa
Psychoterapia Gestalt jest terapią holistyczną, która traktuje człowieka jako całość. W podejściu tym wszystkie jego wymiary są równie istotne: poznawczy, emocjonalny, fizyczny, duchowy.
Dlatego też w pracy terapeutycznej stosuje się różnego rodzaju techniki pracy z ciałem, przepływem energii, ze snem, wyrażania emocji. Terapeuta Gestalt jest uważny na wszystkie odczucia klienta płynące z ciała i na wszystko co dzieje się “poza dialogiem”.
Doświadczanie
Bardzo ważną rolę w terapii Gestalt odgrywa doświadczanie, czyli poszerzanie pola przeżywania klienta. Odbywa się to za pomocą eksperymentów, które mają na celu pogłębić doświadczenie klienta, poczuć siebie. Eksperyment umożliwia odkrywanie tego, co ukryte, daje klientowi możliwość dotarcia do drugiego bieguna doświadczania samego siebie, uznania go za własny, integracji przeciwieństw, a także doświadczenia swojego potencjału i wypróbowania go w działaniu (Zinker, 1991).
Psychoterapia Gestalt rozpoczyna się kilkoma spotkaniami konsultacyjnymi. Terapeuta poznaje wtedy pacjenta: jego historię, ważne fakty z życia, aktualną sytuację m.in. relacje z innymi oraz problemy, z którymi boryka się Pacjent. Kluczowe jest rozpoznanie przez Pacjenta własnej motywacji i gotowości do terapii na aktualnym etapie życia.
Po etapie konsultacji następuje ustalenie tzw. kontraktu na dalszą pracę terapeutyczną. W ramach kontraktu terapeuta ustala z Pacjentem cele terapii, proponuje sposób pracy dot. m.in., częstotliwości spotkań (zazwyczaj 1 raz w tygodniu, 50 minut każda sesja) oraz uzgadnia inne kwestie i zasady organizacyjne.
Czas trwania terapii zależny jest od problematyki z jaką boryka się Pacjent.
